ZELF WIJNMAKEN - Bezoek aan de Douro-vallei, het mekka van de portwijn !

Tijdens mijn 10-daagse rondreis in Portugal , de voorbije twee weken, zou ik natuurlijk langs gaan in het gebied aan de Douro-rivier. De Dourovallei is van een onvoorstelbare natuurpracht en werd daarom, met de speciale wijnterrassen en al, door de Unesco bekroond tot werelderfgoed.Het spectaculaire landschap kan verkend worden met een soort van minicriuse die vertrekt in Porto, maar ik gaf de voorkeur aan de Douro-trein, die vanuit Porto tot aan de Spaanse grens rijdt.De spoorlijn werd ruim een eeuw geleden gebouwd, als een moderner, maar vooral veiliger alternatief voor de 'barcos rabelos', de kleine bootjes die de honderden portovaten overbrachten naar de porthuizen aan de overkant van de rivier, naar Vila Nova de Gaia.

Omdat de spoorlijn stopte in Porto en de wijnvaten naar Vila Nova de Gaia moesten, werd met dit transportmiddel nooit één portovat vervoerd. De onderneming werd een commerciële flop. Nu wordt de spoorlijn vooral gebruikt door de vele toeristen, die het gebied bezoeken.

Onderweg kan je overnachten in het luxueuze Vintage House Hotel in Pinhao, waar je vanuit suite 117 superhandig via een eigen gietijzeren trap rechtstreeks in de portobar wentelt.

Alleen de terugweg later op de avond verloopt iets moeizamer.

De treinreis alleen is al een belevenis op zich. Het treintje boemelt door lange tunnels, diepe dalen, hoge bergen en schattige dorpjes met elk hun eigen originele blauw betegelde stationnetjes.

Een treinticket kost bijna niks en de wagons zijn antiek. De conducteur heeft er geen probleem mee, dat je een deur opent en op het trapje gaat zitten, om het prachtige panorama te bewonderen. (vervolg morgen)

ZELF WIJN MAKEN - TIPS & TRICS

Als het klimaat en de grond niet speciaal zijn, wat maakt een goede wijn dan zo uniek. Belangrijk zijn allerlei (soms kleinere) zaken, die de ene wijnbouwer toepast en de andere niet.

In goede wijngaarden wordt de bodem tussen twee rijen wijnstokken zoveel mogelijk bewerkt om de wortels lucht te geven, terwijl men tussen twee volgende rijen onkruid laat groeien. Bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden vrijwel niet gebruikt. Dit alles om te bevorderen dat de wortels diep naar beneden groeien en zoveel mogelijk mineralen vinden. Het gevolg is ook een lager rendement, maar betere rijpheid en meer concentraat. Elk jaar, in plaats van elke 3 jaar zoals bij de meeste wijnmakers, worden in elk perceel bodemmonsters genomen om een eventueel gebrek aan organische bodemsupplementen te kunnen corrigeren.

De ranken worden zorgvuldig opgebonden en vanaf half juni loopt er een mannetje in de wijngaard, die rond elk minuscuul druiventrosje de bladeren verwijderd, waardoor de druiven in juli en augustus voldoende zon en lucht om zich heen krijgen. Dit heeft verschillende voordelen: de – niet vaak voorkomende – selectieve schimmelwerende behandelingen kunnen efficiënter worden verricht en daardoor nog meer worden beperkt Na een regenbui drogen de druiven sneller, waardoor minder snel grijze rot ontstaat en een betere expositie ten opzichte van de zon, waardoor optimale rijpheid ontstaat.

Tijdens het oogsten worden door de plukkers alle druiventrossen of gedeeltes ervan die door botrytis zijn aangetast, verwijderd. Bij aankomst van de druiven worden deze op sorteertafels nogmaals uitgezocht, alvorens richting persen te gaan. Al deze extra kwaliteitsbevorderende maatregelen en het gebruik van een moderne pers, worden dikwijls gemeden omwille van kostprijsredenen.
Chiltern Valley winery gebruikt voor het persen een moderne horizontale pneumatische pers. De tradionele hydraulische persen, welke vrij algemeen van toepassing zijn persen de druiven vaak te aggressief waardoor de smaak wordt beïnvloed en vegetale elementen in de wijn worden gebracht. Het vrij weggelopen sap (jus de goutte) plus een zeer lichte eerste aanzet van de persing wordt apart gehouden. Het kale sap gaat vervolgens op tank, waarna de alcoholische gisting automatisch van start gaat en de temperatuur vanzelf stijgt. De troebele delen van de most zakken vanzelf naar beneden, waarna de grofste (bourbe) worden verwijderd en de fijne lie in de tank blijft.

Voor een droge wijn wordt de most volledig uitgegist. Voor een zoetere witte wijn zal de wijnbouwer slechts 90 % van druivensap vergisten en 10 % apart houden, om het na behandeling, in een later stadium terug bij de uitgegiste wijn te voegen.

Voor de sprankelende wijnen wordt de klassieke méthode champenoise gebruikt.

Bij rode wijnen gaat een aantal dagen pulpgisting het ganse proces vooraf.

ZELF WIJN MAKEN - DE GROND

Nog zo'n mythe, de grond ! Die van Bordeaux hebben een andere grond dan deze van Bourgogne want anders zouden ze elk apart niet kunnen zeggen dat ze de beste wijn hebben. En Cabernet Sauvignon heeft ook zijn specifieke grondeisen. Maar het is wel een feit dat deze laatste wijn in meerdere werelddelen met succes wordt gevinifieerd.
"Allemaal larie en apekool !!! " zegt David Ealand. De Chiltern Valley wijnen worden gevinifieerd van gewone druivenstokken op ordinaire zandgrond. Bijna zavel is het en die vind je overal. De druivenstok zal naargelang de ondergrond zijn wortelgestel aanpassen om te kunnen gedijen. Je kan dus druivenstokken kweken op gelijk welke grond, waar ook ter wereld.

ZELF WIJN MAKEN - KLIMAAT

Er zijn wel wat heilige huisjes gesneuveld tijdens mijn bezoek aan Chiltern Valley.

Wat ik daar hoorde, was geen verkoperspraat, geen uitspraken van protectionistische aard. Wel de gepassioneerde woorden van een ervaren wijnbouwer. Kennis die als amateur wijnmaker bij het zelf wijn maken zeker van pas komen. Zo blijkt dat je in alle gematigde gebieden waar ook ter wereld, wijndruiven kan kweken. Het komt er op aan een gepast microklimaat te creëren, waardoor de wijnstokken kunnen gedijen.

Zo staat er wel ergens in elke provincie van ons Belgenlandje, een micro-, kleine- of zelfs grotere wijngaard. In onze Antwerpse Kempen en in het verre Limburg zijn meerdere professionele wijnbouwers actief. Het begon allemaal met de hobby van het zelf wijn maken en groeide door de jaren heen uit tot een professionele bezigheid. Bewijs hiervan zijn de awards die meerdere Belgische wijnbouwers kregen de laatste jaren.

ZELF WIJN MAKEN - CHILTERN VALLEY WIJNGAARD

Begin deze zomer maakte ik een schitterende reis door Zuid-West Engeland. Zo'n 200 km ten westen van Londen, schuin onder Oxford bezocht ik The Old Luxters Vineyard. Het weer was prachtig, zo'n 32 °C. Chiltern Valley Winery and Brewery is gelegen op een heuvel in het gehucht Hambleden, te Henley-on-Thames een stadje in de streek Oxfordshire.

Als je een gepassioneerd amateur wijnmaker bent, begint hier je hart zeker sneller te slaan. Alles waar je als wijnmaker maar kan van dromen, krijg je hier zomaar voor je voeten gegooid.

David Ealand, de oprichter en eigenaar van al dit moois kocht in 1980 een vervallen varkensboerderij op één van de Chiltern heuvels in de mooie Hambleden vallei. Omringd door beukenbossen op de flanken van de heuvel, welke voor bescherming tegen wind en koude zorgden.

Hij plantte zijn eerste 125 wijnstokken op de hellingen van de heuvel.Toen 5 jaar later de eerste oogst werd gevinifieerd, was deze op één maand tijd uitverkocht.

Jaar na jaar werden wijnstokken bijgeplant om tot de huidige jaarproductie van 120000 flessen te komen. De sublieme kwaliteit van deze excellente Engelse wijnen bewijst, dat je ook in onze Noordelijker gelegen contreien perfect wijndruiven kan kweken.

David Ealand doorbrak hiermee de mythe dat het klimaat, de grond, de druiven en de wijnmakers-capaciteiten van niet-Franse wijnbouwers hen belette om te concurreren met de Franse wijnen en zelfs met alle andere gerenomeerde wijnen in de wereld.
De Chiltern Valley wijnen kregen in de loop der jaren meer dan 70 trofeeën, awards en eervolle vermeldingen tijdens nationale en internationale wedstrijden, waarbij deze tijdens blinde proeverijen, probleemloos meerdere Franse wijnen konden verslaan.

ZELF WIJNMAKEN ! Op naar de ultieme homemade port !

Zelf porto maken in 360 dagen !

Hoe we zelf lekkere notenporto kunnen maken legde ik reeds uit in één van mijn vorige postings. Ik gaf jullie zelfs een 2de variante op dit thema. Wat ik in de komende maanden wil doen is het volgende: vertrekkende van dezelfde witte en rode wijnen een portwijn maken. Hierbij zal ik verschillende methodes gebruiken. De testen zal ik steeds in deze blog beschrijven, zodat jullie dit uitgebreid kunnen meevolgen.

Begin juli ga ik op studiereis naar Oxford, enerzijds om een seminarie over wijnmaken in onze contreien mee te volgen en anderzijds om er in de buurt enkele wijngaarden te bezoeken. Ik ben namelijk op zoek naar een vaste leverancier van druivenconcentraat, die mij op regelmatige basis een constante kwaliteit kan garanderen.

Tot binnenkort,

ZELF WIJNMAKEN ! IN DE PRAKTIJK ! VERVOLG CITROENWIJN !

Citroenwijn, een goeie drie weken later !

Ons citroenwijntje giste rustig verder de voorbije 10 dagen na de eerste overheveling. Het is nog niet volledig uitgegist, normaal zou ik nog een weekje wachten, maar omdat ik deze wijn snel klaar wil hebben en ik bovendien vandaag er de tijd voor heb, deed ik een tweede overheveling. Het gevormde bezinksel (+/- 1,5 cm ) werd opnieuw gescheiden van de wijn. Dit is belangrijk om negatieve smaakoverdracht te voorkomen. Ik voegde eveneens een klein mespuntje sulfiet toe om de klaring verder te bevorderen. Door de zeer kleine hoeveelheid zal het sulfiet uit de klare wijn volledig verdwenen zijn.